Dolegliwości – Profilaktyka – Leczenie
Najczęściej spotykane objawy nietrzymania moczu to wysiłkowe nietrzymanie moczu (WNM).
Co szósta kobieta w Polsce spotyka się z problemem wysiłkowego nietrzymania moczu. Dotyczy to w większym stopniu kobiet dojrzałych, ale także młodych kobiet po ciężkich porodach, kobiet pracujących ciężko fizycznie, sportsmenek. Przy każdym większym nacisku na pęcherz, gdy podejmuje gwałtowny wysiłek np. kiedy kobieta kaszle, kicha, śmieje się, następuje u niej niekontrolowane gubienie moczu. Wysiłkowe nietrzymanie moczu jest jednym z najbardziej powszechnych problemów społecznych, który utrudnia prowadzenie normalnego trybu życia ponad dwu milionom Polek. Jednakże, temat tej dolegliwości jest rzadko poruszany publicznie. Polki nie wiedzą jak zapobiegać wystąpieniu schorzenia. W przypadku jego pojawienia się, nie wiedzą jakie mają możliwości leczenia. Wielu lekarzy nazywa poród urazem mięśniowo-nerwowym, który wymaga rehabilitacji i systematycznego usprawniania.
Zwiotczenie i rozluźnienie mięśni miednicy małej w wyniku przebytego porodu lub długoletniej ciężkiej pracy mają bardzo istotny, negatywny wpływ na jakość życia seksualnego. Problem ten jest zgłaszany przez kobiety i przez ich partnerów. Przywrócenie tej grupie mięśni sprawności, dzięki stosowaniu ćwiczeń ze stożkami Aquaflex, pozwoli obojgu partnerom poprawić jakość współżycia i cieszyć się na nowo swoim życiem erotycznym.
Nie dopuszczaj do osłabienia mięśni dna miednicy. Ćwiczenia fizyczne to najlepsza terapia.
Rehabilitacja mięśni dna miednicy po porodzie powinna być powszechną praktyką, wręcz dobrym nawykiem. Nawet jeżeli kobieta rodziła pierwszy raz, również może u niej pojawić się wysiłkowe nietrzymanie moczu. Zazwyczaj ćwiczy się mięśnie widoczne i widzimy efekt i zapomina lub nie wie co począć z mięśniami niewidocznymi.
Wyrobienie w sobie wiadomości mięśni dna miednicy nie jest takie proste. Przewrotność sytuacji polega na tym, aby nie koncentrować się na ich spinaniu, bo najpierw trzeba nauczyć się je rozluźniać. Wzmożone napięcie często ma wpływ na dyskomfort podczas życia seksualnego. Trzymajmy np. mięsień uda napięty przez dłuższy czas a potem spróbujmy zrobić kilka kroków.
Mięśnie dna miednicy łączą kości łonowe z podstawą kręgosłupa (od przodu do tyłu). Działają jako wsparcie, podtrzymując pęcherz moczowy. Mięśnie dna miednicy, zwane także mięśniami Kegla, z upływem lat słabną. Pewne czynniki , opisane w innym miejscu naszego serwisu, przyśpieszają ten proces.
Mięśnie, które nie wykonują żadnej pracy, stają się słabsze i mniej elastyczne. Dlatego systematyczne ćwiczenie mięśni dna miednicy powinno być nawykiem każdej kobiety. Wówczas ma ona szansę wyeliminować nieprzyjemne skutki osłabienia mięśni, jak mimowolne wyciekanie moczu podczas kaszlu, śmiechu czy ćwiczeń fizycznych, a także brak satysfakcji z życia seksualnego.
Nawet 25% kobiet może cierpieć na nietrzymanie moczu bezpośrednio po porodzie. Problem może pojawić się nawet po kilku latach. Dobrze jest zacząć prawidłową rehabilitację poporodową jak najszybcie i uniknąć ryzyka wystąpienia nietrzymania moczu.
Gdzie są mięśnie dna miednicy – mięśnie Kegla?
Mięśnie dna miednicy – mięśnie Kegla – to grupa mięśni zawieszona między kością łonową a ogonową. Wiele kobiet ma problem ze zlokalizowaniem tej grupy mięśniowej i często wykonuje ćwiczenia w niewłaściwy sposób. Zlokalizowanie ich i właściwe napinanie jest dużą sztuką. Stosowanie stożków dopochwowych Aquaflex skutecznie pomaga w ćwiczeniach. Dzięki temu wiesz ,że ćwiczysz właściwe partie mięśni.
Przyczyny dolegliwości
Przyczyny tak częstego występowania wysiłkowego nietrzymania moczu kobiet to głównie:
- tryb życia (niewłaściwe dźwiganie – wysiłek zwiększający ciśnienie śródbrzuszne,
- nadmierna otyłość, brak ruchu i ćwiczeń mięśni)
- ilość i ciężkość przebytych porodów
- silny, przewlekły kaszel (np u palaczy)
Brak gimnastyki po porodzie, zarówno mięśni brzucha jak i mięśni dna miednicy – to jeden z najważniejszych powodów późniejszych incydentów nietrzymania moczu.
Poród związany jest z ogromnym wysiłkiem, często pona siły kobiety, wywołuje ekstremalne napięcie i rozciąganie tkanek. Powstają wtedy uszkodzenia mięśni, naczyń i nerwów, które po porodzie należy po prostu rehabilitować tak, jak po urazie, przetrenowaniu itp. Poród to silny uraz mięśniowo-nerwowy. Ból porodowy jest klinicznym objawem związanych z wysiłkiem uszkodzeń włókien mięśniowych, nerwów i naczyń krwionośnych. Około 25% kobiet cierpi bezpośrednio po porodzie na nietrzymanie moczu. Właściwości regeneracyjne organizmu powodują z czasem poprawę. Podjęcie rehabilitacji poporodowej mięśni dna miednicy ogranicza prawdopodobieństwo wystąpienia nietrzymania moczu 9 – krotnie.
Udowodniono wpływ przebytych porodów na zaburzenia nietrzymania moczu. Coraz częściej objawy nietrzymania pojawiająsie u kobiet rodzących po raz pierwszy. Zmiany w układzie moczowym, które występują już w czasie ciąży, pojawiają się po porodzie zwykle jako przejściowe lub utrzymują się i wtedy wymagają leczenia.Procesy adaptacyjne u ciężarnej powodują rozciągnięcie powięzi i pozostałych struktur dna miednicy, co prowadzi do ich zwiotczenia, a ponadto dochodzi do hyperpolaryzacji błon komórkowych mięśni gładkich, głównie pod wpływem podwyższonych stężeń progesteronu we krwi matczynej. Zwieracz wewnętrzny, gładkokomórkowy, cewki moczowej jest słabiej napięty. Te zmiany w dolnym odcinku dróg moczowych powodują większą pojemność pęcherza, w tym więcej moczu zalegającego po mikcji. Dochodzi też do poszerzenia światła moczowodów i pojawia się zagrożenie wystąpienia odpływów wstecznych i wzrasta tendencja do infekcji dróg moczowych.Poród drogami natury może predysponować do powstawania nietrzymania moczu, przyjmując, że 20% kobiet po urodzeniu dziecka nie może utrzymać moczu podczas wysiłku. Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu nietrzymania moczu, poza wielorodnością, są szybki przebieg porodu i porody zabiegowe oraz urodzenie dużego dziecka (>4000 g).Istotne są operacje w obrębie miednicy mniejszej, genetyczne uwarunkowania dotyczące zwłaszcza tkanki łącznej, nawracające infekcje dróg moczowych, schorzenia ogólnoustrojowe :otyłość, cukrzyca, przewlekle zaparcia, choroby układu oddechowego przebiegające z kaszlem), środki farmakologiczne, a także niewłaściwa dieta, palenie papierosów i nastawienie psychiczne.Właściwe ćwiczenia mięśni dna miednicy poprawiające ich elastyczność oraz umożliwiające rehabilitację po okołoporodowych uszkodzeniach, mogą znacznie ograniczyć częstotliwość występowania zmian w anatomii dna miednicy i ich skutków (obniżenie ścian pochwy, nadmierna ruchomość cewki moczowej, nietrzymanie moczu, nietrzymanie stolca).
Większości przypadków nietrzymanie moczu jest uleczalna.
W okresie przed menopauzą powodem występowania nietrzymania moczu jest zazwyczaj spadek poziomu endogennych estrogenów oraz zmniejszenie liczby receptorów swoistych dla hormonów płciowych. Powodują gorsze ukrwienie narządów od nich zależnych i upośledzenie metabolizmu komórkowego. Tkanka łączna staje się mniej wartościowa, czego przyczyną mogą być postępujące zmiany połączeń między włóknami kolagenowymi. I zmniejsz się ilość kolagenu, przynosi w rezultacie mniejsze uwodnienie skóry i utratę elastyczności. Atrofia skóry narządów płciowych zewnętrznych, błony śluzowej pochwy i szyjki macicy są zaliczane do późnych zmian, występujących kilka lat po menopauzie. Nawracającym zakażeniom w pochwie, którym sprzyja zmniejszona produkcja śluzu, towarzyszą często stany zapalne dróg wyprowadzających mocz. Podobne cechy zanikowe stwierdza się w moczowodach z widocznymi zwężeniami i uwypukleniem tylnej ściany. Atrofia w obrębie nabłonka pęcherza Z okresem okołomenopauzalnym łączony jest szereg objawów, z których większość, niesłusznie, uważa się za naturalne. Dolegliwości ze strony dolnego odcinka układu moczowego są uciążliwe. Nieprawidłowości związane z mikcją są niecharakterystyczne, mogą być wypadkową wielu patologii i kobiety często łączą je z innymi dolegliwościami klimakterycznymi. Oszacowano, że po menopauzie zespół cewkowy występuje u 29% kobiet, nietrzymanie moczu u 40%. Podaje się, że najczęstszą dolegliwością w okresie pomenopauzalnym jest nocne oddawanie moczu, szacowane w różnych badaniach na 61–67%, wysiłkowe nietrzymanie moczu występuje u 53% z nich. Nietrzymanie moczu nasila się z czasem, częściej pojawiając się po raz pierwszy po 50. roku.
Błędne są poglądy, że „w pewnym wieku to normalne„, „niewielkie popuszczanie przy śmiechu czy częste oddawanie moczu nie stanowią zagrożenia”. Leczenie można zacząć w każdym wieku. Nie leczone w porę niewielkie objawy, prowadzą do dalszej degradacji mięśni dna miednicy, obniżania ścian pochwy, szyi pęcherza moczowego a w ostateczności do wypadania narządów płciowych. Nie ćwiczone mięśnie robią coraz mniejscze i coraz słabsze. Częste, nie leczone parcia na mocz, mogą powodować wzrost ciśnienia w pęcherzu moczowym i zagrozić odpływem moczu do nerek, a w efekcie ich trwałemu uszkodzeniu. Nie wolno zwlekać z podjęciem terapii, dopóki możliwe jest leczenie zachowawcze. Zauważenie pierwszych objawów powinno być sygnałem do rozpoczęcia ćwiczeń. Należy zaznaczyć, że decyzja o konieczności operacyjnej korekty w obrębie dna miednicy nie oznacza rezygnacji z rehabilitacji przed i pooperacyjnej.
W wielu przypadkach, podjęte przez pacjentkę ćwiczenia przed operacją pozwalają na tak znaczną poprawę, że pacjentka rezygnuje z zabiegu. Nawet jeśli zabieg jest konieczny, to wcześniejsze ćwiczenia mięśni i ich wzmocnienie, zmniejsza ryzyko powikłań i utrwala efekt zabiegu. Profilaktyka nietrzymania moczu oraz rehabilitacja pooperacyjna są standardem w wielu krajach europejskich a sprzęt do tego celu jest refinansowany. Stożki dopochowe, Stymulator z elektrodą kosztuje kilkakrotnie mniej niż powtórny zabieg operacyjny.
Ćwiczenia powodują nie tylko wzmocnienie mięśni ale również poprawę ukrwienia i związane z tym pozytywne efekty (jakość śluzówki, nawilżenia, poprawa czucia w pochwie).
Podjęte we właściwym okresie, 2-3 miesiące przed porodem, ćwiczenia mające na celu umiejętność napinania i rozluźniania mięśni dna miednicy, stanowiłyby znaczną pomoc zarówno w trakcie porodu jak i w okresie poporodowej rehabilitacji. Warto tu przytoczyć uwarunkowania kulturowe – w krajach Dalekiego Wschodu, gdzie ćwiczy się „mięśnie miłości”(mięśnie Kegla), wysiłkowe nietrzymanie moczu prawie nie występuje.
Obniżenie napięcia mięśni dna miednicy może powodować zmiany położenia organów znajdujących się w miednicy – również dróg moczowych. To z kolei może znacznie osłabić sprawność ich funkcjonowania. Innym czynnikiem, który może wywołać pojawienie się tej przypadłości jest zaniedbywane nawracającego zakażenia cewki moczowej. Czasami nawet przy właściwym poziomie hormonów i dbałości o higienę, młoda kobieta zaczyna odczuwać trudność w utrzymaniu moczu podczas kaszlu czy kichania. Do takich sytuacji dochodzi zazwyczaj w wyniku uszkodzenia mięśni dna miednicy podczas porodu.
Ginekolodzy wiedzą, w jaki sposób prowadzić poród, żeby główka dziecka nie uszkadzała mięśni krocza ale czasami może dojść do ich uszkodzenia lub rozciągnięcia. Pewien stopień uszkodzeń pojawia się praktycznie przy każdym naturalnym porodzie. Ponadto, nadwaga, ciężka praca fizyczna a nawet częste ciężkie zaparcia mogą przyczynić się do wystąpienia tego schorzenia. Wysiłkowe nietrzymanie moczu może być również dolegliwością dziedziczoną. Dlatego właśnie specjaliści zalecają, aby kobiety w ramach profilaktyki regularnie ćwiczyły mięśnie intymne.
Profilaktyka
W Polsce nie ma zwyczaju ćwiczenia przez kobiety mięśni pochwy i dna miednicy. Jest to nadal problem tabu, choć często utrudnia życie zawodowe, powoduje izolację a nawet depresję.
Ćwiczenia powodują nie tylko wzmocnienie mięśni ale również poprawę ukrwienia i związane z tym pozytywne efekty (jakość śluzówki, nawilżenia, czucia w pochwie).
Rehabilitacja mięśni dna miednicy jest działaniem na przyczynę w przeciwieństwie do farmakoterapii lub chirurgii, których celem jest leczenie objawów. Największą trudność w rehabilitacji tej grupy mięśni sprawia nabycie świadomej umiejętności ich uruchamiania. Szacuje się, że tylko około 20 % kobiet potrafi wykonywać ćwiczenia prawidłowo i to po przeszkoleniu przez terapeutę. W grupie kobiet w po 50 roku życia odsetek ten spada poniżej 10%. Trudno jest świadomie napiąć bardzo osłabioną grupę mięśni. Do ćwiczeń mięśni dna miednicy (mięśni Kegla) pomocne są stożki dopochwowe, znane również jak stożki waginalne lub czasem też jako kulki dopochwowe. Niezwykle skuteczne i wygodne dla Pacjentki jest elektrostymulacja dopochwowa.
Profilaktyka i ćwiczenia.
Kontrolowanie napięcia mięśni dna miednicy
Nabycie umiejętności świadomego kontrolowania napięcia mięśni dna miednicy, krocza i pochwy jest istotne nie tylko dla kobiet, które borykają się ze schorzeniem wysiłkowego nietrzymania moczu. Stosowanie specjalnych ćwiczeń powinno też być nawykiem zupełnie młodych i zdrowych kobiet, które w perspektywie ciąży lub w ramach ogólnego programu ćwiczeń sprawnościowych, dbają o ich wzmocnienie. Ćwiczenia powodują nie tylko wzmocnienie mięśni ale również poprawę ukrwienia i związane z tym pozytywne efekty (jakość śluzówki, nawilżenia, czucia w pochwie).
Ćwiczenie mięśni dna miednicy jest wskazane już przed porodem nie tylko by je wzmocnić, ale również i po to, aby lepiej nad nimi panować w czasie porodu i relaksować je, kiedy trzeba.
Jeżeli kobieta chce w przyszłości uniknąć problemów z nietrzymaniem moczu to powinna rozpocząć ćwiczenia po porodzie. Wysiłek w czasie porodu a nawet sam okres ciąży, działa uszkadzająco na delikatne nerwy ruchowe dna miednicy i powoduje częściowe odnerwienie mięśni u przeszło 80% kobiet będących w ciąży.
AQUAFLEX – skuteczny system leczenia Wysiłkowego Nietrzymania Moczu , leczenia osłabienia mięśni po porodzie, przygotowania mięśni do porodu i poprawy satysfakcji ze współżycia oraz parć naglących ( pęcherza nadreaktywnego).
Współczesna medycyna oferuje wiele sposobów leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu. Dotychczas dominowały metody operacyjne, które ingerują w organizm pacjentki. Efekt leczenia nie zawsze się utrzymuje, ponieważ operacja nie jest leczeniem przyczynowym. Wykonanie doraźnego zabiegu chirurgicznego zaleca się dopiero wtedy, gdy leczenie zachowawcze nie przyniesie wystarczająco satysfakcjonujących skutków. Nim pacjentka poddana zostanie operacji, lekarz powinien zastosować u niej metodę leczenia nieinwazyjnego, chociażby z tego względu, że wzmocnione ćwiczeniami mięśnie krocza są łatwiejsze w operowaniu, zatem sam zabieg staje się bezpieczniejszy.
75-80 proc. pacjentek z wysiłkowym nietrzymaniem moczu, które stosują w pierwszej kolejności ćwiczenia mięśni dna miednicy, nie musi już poddawać się żadnej operacji.
„Powyższa metoda znacząco zmniejsza epizody nietrzymania moczu. Stosowana na początku wystąpienia objawów pozwala na całkowite wyleczenie. Może być również stosowana w celu poprawienia siły skurczu mięśni dna miednicy po porodzie. Ponadto poprawia satysfakcję w czasie współżycia płciowego. Dodatkowo ciężarki dopochwowe mogą być również stosowane w leczeniu nietrzymania moczu z parcia.”
Dr Danuta Gidian Medyczne Centrum Diagnostyki Urodynamicznej Uro-Dyn
Aby umieć dobrze gimnastykować mięśnie miednicy, trzeba najpierw nauczyć się je rozpoznawać. Właśnie systemy do ćwiczeń typu Aquaflex okazują się bardzo pomocne w identyfikacji odpowiednich mięśni przez pacjentkę. Stosując stożek dopochwowy, należy stale napinać mięśnie miednicy małej po to, by utrzymać go wewnątrz. Na tym właśnie polega doskonałość tej metody – pacjentka uczy się świadomie kontrolować napięcie mięśni dna miednicy, a do tego może ona samodzielnie sprawdzać i obserwować efekty leczenia na bieżąco. Widoczna poprawa stanu zdrowia działa motywująco na pacjentkę.
Aquaflex jest najbardziej wszechstronnym, bezpiecznym i łatwym w użyciu systemem stożków dopochwowych.
Wprowadzony do środka stożek Aquaflex z ciężarkiem w środku powoduje u ćwiczącej kobiety uczucie, że stożek może za chwilę wypaść. Doznanie to zmusza do utrzymywania mięśni pochwy i dna miednicy w napięciu. Po chwilowym rozluźnieniu mięśni, kolejny bodziec pobudza je do napięcia. I ten powtarzający się cykl jest „siłownią” dla mięśni Kegla. Zastosowanie stożków dopochwowych Aquaflex ułatwia ćwiczenie mięśni Kegla, ponieważ wysuwający się z pochwy stożek odruchowo pobudza mięśnie przepony moczowo-płciowej do skurczu
Aquaflex uzyskał w marcu 2001 roku atest Polskiego Instytutu Leków, ponadto jego skuteczność potwierdzona jest licznymi badaniami klinicznymi prowadzonymi m.in. w Anglii, Niemczech, Szwecji, USA, Australii i Nowej Zelandii. Polscy ginekolodzy i urolodzy również potwierdzają skuteczność Aquaflex w leczeniu zachowawczym wysiłkowego nietrzymania moczu.
Wzmocnienie mięśni dna miednicy przy pomocy ćwiczeń z Aquaflex pomaga również w leczeniu parć naglących związanych z występowaniem pęcherza nadreaktywnego.
Aquaflex jest niezwykle łatwy w użytkowaniu – wystarczy 20 minut dziennie samodzielnie wykonywanych ćwiczeń, aby odczuć wyraźne wzmocnienie mięśni krocza w przeciągu zaledwie 8-12 tygodni.